Na het eerste seizoen was er twijfel. Zouden we verder kijken of niet. In het eerste seizoen zagen we immers dat menselijke bezoekers van het park Westworld hun lusten botvierden op de hosts, uiterlijk als mensen geconcipieerde robots zeg maar, d.m.v. seks en vechten en moorden, zonder de eis van verantwoording, zonder gewetenswroeging. In ieder geval destructief en weinig stichtelijk. Toch was ik nieuwsgierig naar het vervolg. De hosts hadden immers een revolutie ontketend en voor een bloedbad gezorgd onder mensen. Hoe zouden ze verder gaan in hun revolutie?
In de zesde aflevering van het tweede seizoen was mijn interesse helemaal gewekt. Eén van de hosts stelde de vraag naar zijn schepper, naar zijn oorsprong. Er waren herinneringen die naar boven kwamen. Kon dat wel, herinneringen? De hosts waren toch geprogrammeerd om hun rol te spelen, elke keer opnieuw.
In de loop van de vier seizoenen wordt de vraag naar identiteit, oorsprong en bestemming dwingender. De hosts gaan zich ook meer en meer herinneren, d.w.z. code van vorige versies werkt door in de upgrades van hun software. Hun verhaallijn wordt uitgebreid, complexer ook, maar blijft toch gebaseerd op hun oorspronkelijk, eenvoudig personage. Op die manier bouwen ze een bewustzijn op. Enkele zijn zelfs in staat om hun eigen verhaallijn te manipuleren, en zichzelf een levensopdracht toe te kennen. Zou het?
En wat te denken van Dolores, een eenvoudig meisje dat uitgroeit tot een moordmachine, maar als Christina in een van haar volgende levens twijfelt over de wereld, genoeg heeft van het negatieve, van de destructieve krachten, en uiteindelijk kiest voor een nieuwe wereld. De zondvloed is voorbij, een nieuwe kans wordt geboden. Hoewel, nieuw? Uiteindelijk begint het allemaal opnieuw van voren af aan op basis van herinneringen. Kan daar wel iets goeds van komen?
Is de host/mens geschapen? Zo ja, met welk doel? Zo maar? Als een verzetje voor de schepper? Om onsterfelijkheid te bekomen? Zijn er verschillende werelden? Terzelfdertijd? Of na elkaar, de een na de andere? En als er verschillende werelden zijn, komen die dan allemaal van dezelfde bedenker? Of komen er gaandeweg meer scheppers, meer bedenkers aan te pas?
In het vierde seizoen legde ik de link met Het Lied van de Aarde van Huub Ooosterhuis, op muziek gezet door Tom Löwenthal. Wij mensen vernietigen de aarde, richten mensen ten gronde. Zijn wij daartoe geschapen? En waar is God? Kan die dan niets doen? Is hij/zij/die dan niet almachtig? “Ik ben het die ze zegt, wij zijn het die ze doen”, is het antwoord op de cynicus die God verwijt de woorden zo mooi op een rijtje te kunnen zetten. De Schepper kan niet verder zonder de mensen. De bedenker van het spel kan niet zonder de hosts. Hosts die uitgroeien tot personages met eigen herinneringen, een eigen wil, en keuzes maken, hoewel ze anderzijds gevangen zitten in het spel. Het zijn geen personen, maar ze hebben ondertussen wel een persoonlijkheid, en eigen wil gekregen.
De serie West World is in de eerste plaats een science fiction serie, fictief, dystopisch ook. Je zou ze kunnen beschouwen als een computergame die omgezet is in een televisieserie. Hoewel de serie (Westworld (televisieserie) – Wikipedia) gebaseerd is op de gelijknamige film uit 1973 (Westworld (film) – Wikipedia).
Je kan de serie (en de film) zien als entertainment – en dat is het ook. Maar de serie bevat – en gaandeweg meer en meer – aanzetten tot fundamentele vragen. Wie is de mens? Waar komt hij/zij/die vandaan? Waar gaat hij/zij/die naartoe? Wat is zijn/haar/hun lot? En eindbestemming? Wat is zijn/haar/hun opdracht in deze wereld? Zijn we marionetten in het spel van goed en kwaad? Kunnen wij de wereld ten gronde veranderen? Zijn wij in staat onze aarde te behoeden zodat de mens en veel dier- en plantsoorten kunnen blijven leven? Evolueren we naar mensen met chips die ons brein sturen? Worden wij mensen cyborgs, die enkel kunnen handelen volgens de programmacode? Zal de wereld worden overgenomen door algortimes? Of dient onze soort vernietigd zodat er nieuw leven mogelijk is? Het zijn stuk voor stuk indringende vragen waarop geen definitief antwoord mogelijk is. Maar een keuze is er, ook voor hosts, altijd opnieuw, zoals ook het verhaal altijd opnieuw wordt geschreven.
maandag 01 mei 2023
